Kaza Sonrası Değer Kaybı
Aracınız ile gerçekleÅŸtirmiÅŸ olduÄŸunuz kaza sonrası, aracınızda meydana gelen hasar, aracın 2. el piyasasındaki deÄŸerini düÅŸürmektedir. Åžayet yapılan kazada daha az kusurlu taraf iseniz karşı tarafın sigorta ÅŸirketinden isteyeceÄŸiniz iÅŸbu kayba iliÅŸkin tazminata "DeÄŸer Kaybı" denilmektedir. DeÄŸer kaybı Yargıtay'ın yerleÅŸik içtihatına göre haksız fiil tazminatı olarak deÄŸerlendirilmektedir.
Sigorta Åžirketine BaÅŸvuru
Öncelikle kaza sonrası, kusurlu karşı taraf sigortasına baÅŸvuruda bulunulması gereklidir. Ä°lgili kaza tutanağı, kaza fotoÄŸrafları, ruhsat, ehliyet, ekspertiz raporu, ekspertiz faturası, ZMSS poliçesi ve deÄŸer kaybı talebi dilekçesi ile sigorta ÅŸirketine baÅŸvuruda bulunulması gereklidir. Sigorta ÅŸirketi 15 gün içerisinde ödeme yapması gereklidir. Sigorta ÅŸirketi hiç ödeme yapmadı yahut eksik yaptı ise ya Sigorta Tahkim ya da dava yoluna geçilmesi gereklidir. Sigorta tahkim komisyonuna baÅŸvuru dava yoluna göre daha kısa sürede ve daha az masrafla sonuçlanması nedeni ile dava yoluna göre daha çok tercih edilmektedir.
Değer Kaybı Bedelinin Hesabı
DeÄŸer kaybı bedeli aracın kaza anında hasar görmemiÅŸ bedeli ile kaza sonrası bedeli arasındaki farka göre hesaplanmaktadır.
Sigorta ÅŸirletinin temerrüde düÅŸürüldüÄŸü tarihten itibaren iÅŸleyecek yasal faiz ile deÄŸer kaybı bedeli talep edilmelidir. Nitelim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/2049 E. 2021/771 sayılı kararında:
“Kazanın oluÅŸ ÅŸekline göre deÄŸiÅŸkenlik göstermekle birlikte, kazalı bir araçta hayatın olaÄŸan akışına göre deÄŸer kaybı oluÅŸacağı muhakkaktır. Kazalı bir araçta deÄŸer kaybı oluÅŸup oluÅŸmadığı veya oluÅŸan deÄŸer kaybının miktarı; aracın modeli, markası, kaza tarihindeki yaşı, kilometresi, hasarın nitelik ve niceliÄŸi vs. gibi hususlara baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. DeÄŸer kaybı; bahsedilen kriterler göz önüne alınarak, aracın hasarsız hâliyle ve kaza tarihi itibariyle serbest piyasadaki ikinci el piyasa rayiç deÄŸeri ile aracın hasarı onarıldıktan sonraki hâline göre serbest piyasadaki ikinci el piyasa deÄŸeri arasındaki farkın tespit edilmesiyle bulunur.”
Şeklinde değer kaybı bedelinin belirlenmesindeki kriterler belirtmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonuna BaÅŸvuru
Sigorta ÅŸirketinden 15 gün içinde cevap alamadı iseniz yahut eksik ödeme aldı iseniz Sigorta Tahkim Komisyonuna baÅŸvuruda bulunabilirsiniz. Ä°ÅŸbu baÅŸvuru Sigorta Tahkim Komisyonunun internet sitesi üzerinden yapılmaktadır. Ä°nternetten baÅŸvuru formu doldurularak ve gerekli tüm belgeler eklenerek ilgili baÅŸvuru tamamlanmaktadır. BaÅŸvuru ücretleri Sigorta Tahkim Komisyonunun kendi internet sitesinde yer almaktadır.
Sigorta Tahkim Komisyonu doysa üzerinden deÄŸerlendirme yapmaktadır. En geç 4 ay içerisinde dosyanın sonuçlanması beklenmektedir. Ancak dosyaların fazlalığı nedeni ile hakemler ek süre de talep edebilmektedir.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Sigorta ÅŸirketine baÅŸvuruda bulundunuz ancak sonuç alamadıysanız ve Sigorta Tahkim Komisyonu'na da baÅŸvuruda bulunmak istemiyorsanız deÄŸer kaybı alacağınızın tahsili için dava açmak zorundasınız. Ä°lgili davada Asliye Ticaret mahkemeleri görevlidir. Yetki ise kazanın gerçekleÅŸtiÄŸi yer mahkemesindedir. Åžayet bölgede Asliye Ticaret Mahkemesi yok ise Asliye Hukuk Mahkemesinde Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile dava açılabilir.
​
Ä°ÅŸbu dava türünde arabuluculuk zorunluluÄŸu yoktur.
Değer Kaybı Zamanaşımı
DeÄŸer kaybı daha önce izah ettiÄŸimiz üzere haksız fiilden kaynaklı tazminat olarak deÄŸerlendirilmektedir. Bu nedenlede zamanaşımı Türk Borçlar Kanunumuzun Haksız Fiillerden DoÄŸan Borç Ä°liÅŸkileri hükümlerinden olan madde 72'de düzenlenmiÅŸtir.
"Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öÄŸrendiÄŸi tarihten baÅŸlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin iÅŸlendiÄŸi tarihten baÅŸlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uÄŸrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüÄŸü cezayı gerektiren bir fiilden doÄŸmuÅŸsa, bu zamanaşımı uygulanır."
​
Kanunda maddesinde de belirtildiÄŸi üzere, kazanın gerçekleÅŸtiÄŸi tarihten itibaren 2 yıl içinde istenmesi gereklidir. Aksi durumda zamanaşımı defi ileri sürülebilir.
Ä°kame Araç Bedeli
Ä°kame araç bedeli kaza nedeni ile kullanılamayan araç nedeni ile uÄŸranılan zarara iliÅŸkin bir bedeldir. Bu bedel karşı tarafın kusuru oranında talep edilebilinmektedir. Bu nedenle ilgili kazada daha az kusurlu tarafça talep edilebilen bir bedeldir. Haksız fiil hükümlerine göre talep edilebilen bir bedel olan ikame araç bedeli kazada kusurlu taraftan ÅŸahsen istenebilen bir alacaktır. Ä°kame araç bedeli sigorta ÅŸirketinden deÄŸil kazaya karışan aracın sahibi ve sürücüsünden talep edilmektedir.
Bu bedel aracın kullanılamadığı gün sayısı ile aracın günlük kiralama bedeli çarpılarak hesaplanmaktadır. Ä°kame araç bedeline iliÅŸkin davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
​
Åžunu da belirtmekte fayda vardır ki; ÅŸayet aracınızın kaskosu tarafından araç aldınız ve araçsız kalmadığınız süreçte de bu bedel talep edilmektedir. Ezcümle kaskonuzun olması, kasko tarafından size araç verilmiÅŸ olması iÅŸbu bedeli istemenize engel olmamaktadır.